En nu oorlog …
We zullen eraan gewend raken te leven op het ritme van de verschillende oorlogen die elkaar opvolgen in onze samenleving en in de wereld. Na de oorlog te hebben verklaard aan het coronavirus, bevinden we ons nu midden in de oorlog in Oekraïne. Een oorlog tegen onszelf en onze leefomgeving, onze omgeving. Oorlogen eisen mensenlevens en laten een milieuramp achter. De steden Nagasaki en Hiroshima (1945) zijn voor altijd getekend door de schade veroorzaakt door de atoombom. Oekraïne ontvangt krijgt veel granaten over zich heen, waarvan sommige wellicht niet zullen ontploffen en begraven zullen blijven in het land. Als ze niet worden geruimd, belanden ze onder de grond en vervuilen ze deze. In de grond begraven obussen bevatten arseen-, kwik- en perchloraatzouten, die bijzonder giftig zijn. Bovendien zullen de regen van bommen die op Oekraïne vallen, het land onvruchtbaar maken: het conflict in Zuid-Libanon in 2006 maakte het land voor onbepaalde tijd onbruikbaar. Obussen en bommen zijn niet de enige restanten van oorlogen. In Vietnam (1964-1975) gebruikten de Verenigde Staten en hun bondgenoten op grote schaal een ontbladeringsmiddel dat de bladeren doet afvallen en waarvan de giftigheid naar verluidt 14% van de bossen in Zuid-Vietnam heeft vernietigd, maar dat ook misvormingen veroorzaakte, huidziekten en kankers bij 2 tot 5 miljoen mensen (Guers & Histoires, augustus 2012). De oorlog in Oekraïne wordt steeds gewelddadiger met gevechten in loopgraven door soldaten en burgers om zo hun vaderland te verdedigen.
Opzettelijke vernietiging van het milieu kan daarom een militaire strategie zijn wanneer vijanden hun toevlucht zoeken in natuurlijke ecosystemen. Deze strategie staat bekend als “ecocide”. Oorlog leidt ook tot het probleem van de ontheemding van de bevolking. Wanneer mensen migreren, bevinden ze zich meestal in gebieden waar de natuurlijke hulpbronnen onvoldoende zijn om aan een dergelijke toestroom te voldoen. Zo ontvluchtten 850.000 mensen de bloedbaden in Rwanda in 1994 om hun toevlucht te zoeken in de buurt van het ‘Virunga Nationaal Park’ (Democratische Republiek Congo), dat zeer rijk is aan biodiversiteit. Dit zou in slechts enkele jaren hebben geleid tot de vernietiging van 300 km² woud.
Veranderingen als gevolg van klimaatverandering in sommige geografische regio’s zorgen ervoor dat mensen in groten getale verhuizen, waardoor toekomstige betwistingen van aannemelijk worden. Oorlog leidt tot massaal gebruik van producten die zeer giftig zijn voor mens en milieu. Oorlog spaart mens noch zijn omgeving. Dus, zoals paus Franciscus zei tijdens het Angelus op zondag 27 februari 2022: “Laat de wapens zwijgen … Hij die oorlog voert, vergeet de mensheid. Ik herhaal: laat de wapens zwijgen! God is met vredestichters, niet met diegenen die geweld gebruiken.”
De omgeving lijdt nog steeds onder de verschrikkingen van menselijke barbaarsheid. Het is tijd dat de menselijke rede en het geweten voorrang krijgen op de partijdige overwegingen die de armen, de onschuldigen en de mensen van goede wil teisteren. Een wereld die eindigt met een giftige en vervuilde omgeving is een reëel gevaar voor de toekomst van de mensheid en toekomstige generaties.
Als de Vrede zorgt voor het milieu, garandeert dit milieu gemoedsrust van de mensheid.
Alain Boubag