“De natuur verdedigen is de mens verdedigen, het is geen gevecht in tweede orde, dat we kunnen uitstellen.
Dit is een gevecht met een hoge prioriteit.
De natuur kan het zonder ons, maar wij kunnen niet zonder haar.
De tijd dringt. ”
(Muriel Douru, Les petits pas ne suffisent pas – Editions Rustica, Paris, 2021).
Bekering en ecologische voetafdruk
Onze samenleving zinkkt vandaag de dag weg in een steeds toenemende consumptie. Deze levensstijl heeft een enorme impact op ons milieu en op onze ecologische voetafdruk. De ecologische voetafdruk is een schatting van het landoppervlak dat nodig is voor de mens om in zijn behoeften te kunnen voorzien. Deze ecologische voetafdruk is in feite een maat voor de druk die de mens op zijn omgeving uitoefent. Het is volledig afhankelijk van de levensstijl van elke persoon. Global Footprint Network schat dat er voor een Europeaan (ongeveer 5 hectare) jaarlijks het equivalent van 10 voetbalvelden nodig is om in zijn levensonderhoud te voorzien. Het kost een Amerikaan twee keer zoveel, terwijl het voor een gewone Soedanese burger slechts vijf voetbalvelden kost.
België is het 5de land ter wereld met de grootste ecologische voetafdruk per hoofd van de bevolking (zie Footprint.org/2020). Deze ecologische voetafdruk in België is als volgt verdeeld: 20% betreft voeding, de productie ervan, het brede scala aan behandelingen (transformatie, verpakking, opslag, transport); 30% heeft betrekking op huisvesting met betrekking tot het energieverbruik in de huizen (verwarming, verlichting, elektrische apparaten en andere …); 20% betreft onze verplaatsingen met de auto als hoofdschuldige (Belgen gebruiken 7 keer meer kilometers met de auto dan met de trein om nbaar hun werk te gaan, ook vliegvakanties nemen een speciale plaats in); de overige 30% heeft betrekking op afval, goederen en diensten en gezondheidszorg. Als alle wereldburgers zoals de Belgen zouden leven, zouden we 4,3 planeten moeten hebben. Dit is helaas niet mogelijk. Het is aan ons om te handelen en betrokken te raken bij het reguleren van onze ecologische voetafdruk.
Deze situatie laat ons zien in hoeverre het nodig is om de intensiteit van ons levenstempo te verlagen een onvermijdelijke vereiste wordt. Dit is niet langer het moment om te wachten of genoegen te nemen met bepaalde schattingen, maar om te handelen. En iedereen kan actie ondernemen. Iedereen moet handelen. Zoals paus Franciscus het goed zegt: “we kunnen samenwerken als instrumenten van God voor de bescherming van de schepping, ieder volgens zijn cultuur, zijn ervaring, zijn initiatieven en zijn capaciteiten” (LS 14). Kleine acties, kleine resoluties en zeer eenvoudige toezeggingen kunnen helpen de integriteit van onze planeet te beschermen. De pandemie van het coronavirus heeft ertoe geleid dat we alerter zijn en meer op onze natuur letten. Er zijn enkele praktische ideeën beschikbaar om ons te helpen onze ecologische voetafdruk te verkleinen zonder onze levensstijl te veel te verstoren:
– Koop lokaal voedsel en producten: dit vermindert het reizen fundamenteel en verlaagt zo de uitstoot van broeikasgassen.
– Bevorder duurzame vervoersmiddelen en openbaar vervoer: regelmatig wandelen, carpoolen. Transport is van fundamenteel belang om onze ecologische voetafdruk te vergroten. –
– Verminder uw gebruik van drinkwater. Op dit niveau zijn meerdere tips mogelijk. Besteed speciale aandacht aan de kranen die nog steeds lekken.
– Genereer minder afval: koop tassen met de aanduiding “herbruikbaar”, drink kraanwater in plaats van in plastic flessen gebotteld water … composteer biologisch afbreekbaar afval goed … weiger reclameboodschappen …
– Verlaag je energieverbruik: de mogelijkheid van zonne-energie wint tegenwoordig terrein… Simpele handelingen zoals het licht uitdoen, de stekker uit het stopcontact halen of de verwarming in huis verlagen…
– Beperk je vleesconsumptie: beperk vleesconsumptie tot slechts enkele keren per week…. een plantaardig dieet helpt je ecologische voetafdruk te verkleinen omdat plantaardige producten minder water nodig hebben dan vleesproductie…. Indien je toch vlees wilt eten, overweeg dan om lokale keuzes te maken of je te beperken tot 1 of 2 keer per week! Maak kennis met de kleine vleesproducenten bij jou in de buurt.
– Recycleer en hergebruik verantwoord: Voordat je iets weggooit, vraag jezelf af of het niet kan worden gerecycleerd of voor iets anders kan worden gebruikt …
Het zijn kleine acties die ons kunnen helpen om onze ecologische voetafdruk te verkleinen en om ons in staat te stellen onze ecologische omschakeling voort te zetten. Het is nu tijd om in actie te komen, want morgen is het te laat.
Alain Boubag.