Een druppel water
Augustus 2020
De Covid-crisis is niet alleen een slecht moment waar we doorheen moeten … Ze zal ons nog een hele tijd bezig houden. Het voelt aan alsof de hele wereld ziek is. En deze maanden van pandemie zullen zeker sporen nalaten. Of we het nu leuk vinden of niet, we zullen dingen moeten veranderen, herzien, nieuwe gewoonten aannemen, “afstand houden” uit respect. Anders gaan leven, vertrekken van de overtuiging dat het algemeen welzijn van het beleid afhangt, maar evenzeer van van ons allemaal. De meest oordeelkundige instructies betekenen niets als ze niet door iedereen worden gedragen en gerespecteerd. Paus Franciscus behandelt in zijn wekelijkse audiënties bijna keer op keer het thema ‘de wereld genezen’. We moeten een remedie voor het virus vinden, maar we moeten ook het grote virus van sociale onrechtvaardigheid en ongelijkheid genezen … En hij herinnert ons aan zijn “voorkeursoptie voor de armen”.
Eerst zullen we nog het hoofd moeten bieden aan een nieuwe golf die ons is voorspeld: die van armoede en van honger. Het is hoogtijd voor verandering en dus niet verder werken op oude roestige rails waarvan we weten waar ze naartoe leiden. We moeten ons realiseren dat we verantwoordelijk zijn voor elkaar, verantwoordelijk voor de schepping, verantwoordelijk voor een gezondere wereld, die leeft van gerechtigheid, gelijkheid en vrede.
1. Een vaststelling
We hebben allemaal een ecologische voetafdruk. En die van de Belgen is redelijk groot.
Wat nu volgt is echt belangrijk: Als alle mensen waar ook ter wereld zouden leven zoals wij in België, zou de mensheid 4,3 planeten nodig hebben om in hun levensonderhoud te voorzien. Ons land bevindt zich in de top vijf van de landen met de grootste ecologische voetafdruk, met een geschat gebruik van 7,47 hectare per hoofd van de bevolking, in het vorige rapport was dat 7,11 hectare. Ter vergelijking: het wereldwijde gemiddelde is 2,3 hectare en dan zou (volgens WWF) anderhalve planeet nodig hebben om die hernieuwbare ecologische hulpbronnen te produceren die nodig zijn om aan de voetafdruk van de mensheid tegemoet te komen. Alleen Koeweit, Qatar, de Verenigde Arabische Emiraten en Denemarken doen het minder goed dan België. De helft van de Belgische voetafdruk is te wijten aan de CO2-uitstoot die verband houdt met het energieverbruik van de gezinnen en de transportsector. (voor meer info wwf.be)
2. Wat te doen?
Het is niet voldoende om geïnformeerd te zijn. De vraag is te weten wat we kunnen doen om minder te vervuilen, soberder te consumeren, om onze voetafdruk te verkleinen.
Volgende maand stel ik enkele concrete wegen voor. Ik zou echter willen dat iedereen zich alvast de vraag stelt en eens kijkt wat er voor hem, voor haar, mogelijk is. Jullie zouden me kunnen zeggen: maar wat wij doen betekent toch helemaal niets … Maar niets is niet niets, het is de druppel die er wel toe doet. De zee bestaat uit massa’s druppels water.
3. Een verhaal om af te sluiten
Dit is het verhaal van een kolibrie. “Op een dag”, zegt de legende, “was er een enorme bosbrand. Alle doodsbange dieren keken ontzet, hulpeloos toe op de ramp. Alleen een kleine kolibrie was druk bezig en haalde een paar druppels met zijn snavel om ze op het vuur te gooien. Na een tijdje zei het gordeldier, geïrriteerd door dit belachelijk gedrag: ‘Kolibrie! Ben je niet gek? Het is niet met druppels water dat je het vuur gaat blussen! “
En de kolibrie antwoordde: “Ik weet het, maar ik doe wel mijn deel.”